“Met enige weemoed heb ik de Heilige Nachten achter mij gelaten. Ik heb de inspiraties, de rust en de stilte als weldadig ervaren en neem er enorm veel van mee. Dank je, Marian, voor deze mooie inspiraties en mooie dagen.” J. (deelnemer 2023)
Heilige Nachten retraite
Ook in 2024 kun je meedoen met de twaalf heilige dagen en nachten van Kerst tot Driekoningen. Het wordt alweer de vijfde Heilige-Nachtenretraite. Deze retraite helpt jou om tijd te maken voor bezinning. Het programma reikt je iedere dag ’s ochtends of ’s avonds, of beide, materiaal aan. Zo is er een dagelijkse meditatie, verhalen en een bezinningsvraag waarmee je op jouw manier aan de slag kunt. Naar aanleiding hiervan reflecteer je dagelijks op het thema van die dag. De thema’s helpen je om op jouw manier betekenis te geven aan de donkere dagen van Kerst. Je zult merken dat deze inspiratie de hele kerstperiode gaat kleuren.
Midwinter – joeltijd
Het is de donkerste tijd van het jaar, getekend door midwinter, donkere dagen, kou en nattigheid (nee, die witte Kerst zal er niet zo gauw meer komen). De zonnewende is geweest, het licht is geboren, maar het is nog niet te merken dat de dagen gaan lengen. De nachten zijn nog altijd lang en donker. De tijd staat als het ware stil. In veel culturen wordt deze periode gezien als “tijd tussen de tijd”: het oude jaar is afgelopen, maar het nieuwe nog niet begonnen. De twaalf dagen zijn de extra dagen die overblijven nadat de maanmaanden voorbij zijn en voordat het nieuwe zonnejaar begint. Een tijd waarin hemel en aarde dicht bij elkaar komen: “thin time“. Verhalen over engelen en demonen; de droomreis van Olav Åsteson en Vrouw Holle refereren aan deze openheid tussen hemel en aarde. Veel oude rituelen hebben hiermee te maken. Lawaairituelen zouden helpen om geesten en boze machten op afstand te houden. Vuurwerk afsteken op oudjaarsavond en het oude “Thomasluiden” (nog in Friesland) en midwinterhoornblazen zijn hier voorbeelden van.
“Iedere dag sprak me wel iets anders aan. Dat was juist de charme van het programma, dat je kon kiezen wat je die dag het meest aantrok. Dat ging dan op een lichte manier met me mee de dag door.” Th. (deelnemer 2022)
Geboorte van het goddelijke Licht
In de christelijke traditie is deze donkere periode het moment geworden om de geboorte van het Christuskind te vieren, de geboorte van het goddelijk Licht in een mens en in de wereld. Wat dit precies betekent, is zo veelzijdig en gelaagd dat iedere generatie er andere woorden aan geeft. Op Driekoningen vieren we deze geboorte opnieuw: het goddelijk kind opent zich naar de wereld. De drie wijzen, uit alle windstreken van de aarde, komen om hem te zien en te bezoeken. Tussen deze twee momenten van openbaring hebben veel dagen hun eigen tradities en verhalen. Naast verhalen uit de christelijke traditie zijn er verhalen en rituelen uit andere religieuze tradities en culturen die je op een spoor zetten om nieuwe inspiratie te vinden voor het nieuwe jaar.
“Het hielp het me door de dit jaar wat lastige feestdagen heen. Het programma gaf structuur in de warrige tijd rond de feestdagen. Het thema, het verhaal of de bezinningsvraag ging de hele dag met me mee.” P. (deelnemer 2022)
Vrede op aarde
Nog zo’n thema dat altijd weer opduikt met Kerst: vrede op aarde. De engelen zingen ervan wanneer ze de herders komen vertellen dat het Christuskind geboren is. Als er iets is wat de wereld nodig heeft, is het vrede. Als er iets is dat moeilijk is, machteloos maakt, dan is het wel de gedachte aan vrede. Wordt het nog wat met die vrede op aarde?, vroeg Michel van der Plas in een gedicht. In de grote wereldproblematiek verzuip ik; hoe zou ik het verschil kunnen maken? En toch: er is ons iets toegezegd, er is een visioen van vrede. Hoe leef jij in vrede – met jezelf, met de mensen om je heen? Met de aarde en wat daarop leeft?
Programma
Als deelnemer ontvang je dagelijks een mail met daarin een thema, een ochtendmeditatie, een verhaal, een opdracht. Je neemt je voor om dagelijks tijd te maken voor bezinning. Dat doe je in een vorm die bij jou past: schrijven, tekenen of schilderen, of wandelen in de natuur en fotograferen, collages maken of kraanvogels vouwen, wat je wilt. Ook al ontvang je de dagelijkse inspiratie via de e-mail, het is dus geen online programma. Hoeveel tijd je per dag besteedt, hangt van jezelf af. Gemiddeld besteden deelnemers een half uur tot twee uur aan het programma. Er blijft genoeg tijd over om te doen wat jij belangrijk vindt in deze kerstperiode: gezellig afspreken met vrienden en familie, of lekker actief buiten zijn. Op drukke dagen, zoals de kerstdagen of nieuwjaarsdag, heb je misschien minder tijd. Op andere dagen is er meer tijd voor bezinning. Daar houdt het programma rekening mee. Maar je zult merken dat deze inspiratie de hele kerstperiode gaat kleuren.
Vooraf in december is er een informatiebijeenkomst via Zoom. Tijdens deze bijeenkomst krijg je een introductie op de achtergrond van de twaalf heilige nachten en je krijgt uitleg over het programma. Ook maak je kennis met de andere deelnemers en doe je met elkaar inspiratie op om na te denken hoe jij vorm wilt geven aan deze kerstretraite.
Tijdens de retraite krijg je iedere dag handreikingen om met het thema van die dag bezig te zijn. Deze bestaan uit meditaties, teksten om te lezen en verhalen op podcast of video, oefeningen om te doen, een dagelijkse blessing. Je krijgt hiervoor iedere dag van 25 december tot en met 6 januari een mail met alle links en gegevens. Je kunt met andere deelnemers delen hoe jouw ervaringen zijn via een online prikbord (padlet.com). Zo inspireer je ook elkaar als community.
“Ik heb genoten van de meditaties: geleid rustig worden en de gedachten te laten gaan vanuit een tekst of thema. De meditaties sloten heel goed aan bij de thema’s. En wonder boven wonder, ze sloten ook heel goed aan bij waar ik persoonlijk mee bezig was deze dagen.” S. (deelnemer 2021)
- Wanneer: van 25 december tot 6 januari (de eerste mail ontvang je op 24 december ’s avonds)
- Een voorbereidingsavond via Zoom, op maandag 16 december.
- Waar: thuis, of waar jij bent in die tijd.
- Tijdsinvestering: naar behoefte tussen een half uur en twee uur per dag.
- Een afsluitende bijeenkomst via Zoom op zondag 5 januari van 19.30 tot 20.30 uur.
- Kosten voor deelname: € 50 (€ 4,25 per dag); voor minima € 35 (€ 2,95 per dag); als je mijn werk extra wilt steunen € 65 (€ 5,50 per dag).
- Aanmelden kan tot en met 20 december. Je aanmelding is pas definitief als je betaling binnen is.
