Voor Hildegard is het klooster tussen de bergen haar thuis: ze woont er vanaf haar zesde jaar. Ze weet de plekjes in de kruidentuin waar ze zich kan verstoppen voor Jutta, haar onderwijzeres. En ze weet hoe ze de keukenbroeder moet overhalen om haar iets toe te stoppen als ze zin heeft in lekkers. Het is een mannenklooster, maar Hildegard woont met een ander meisje van haar leeftijd bij Jutta, een kluizenares die een huisje heeft op het kloosterterrein. Hildegard leert van haar lezen en schrijven, ze leert de Bijbel lezen. Maar het liefst is ze in de kapel. Het is er donker en ze wordt er rustig van. Er hangt iets van eeuwigheid. Altijd als Hildegard in de kapel bidt en zingt, voelt ze dat schoolwerk maar onbelangrijk is. Zelfs trouwen en kinderen krijgen valt hierbij in het niet. Als ze twaalf jaar oud is, besluit ze om zuster te worden. Ze zijn met drie vrouwen in het mannenklooster.
Het is de twaalfde eeuw: veel priesters denken niet aan het woord van God, maar alleen aan hun eigen belang. Voor geld kun je alle baantjes in de kerk kopen en zo mooi wonen en leven in schone schijn. In Rome laat de paus zijn eigenbelang boven de kerk gaan. Er is een tegenpaus benoemd en de twee pausen maken ruzie over wie de echte paus is. Met God heeft het niet zoveel te maken. Hildegard heeft het ook gezien bij de monniken. De zusters zijn altijd in de kapel en doen het dagelijkse werk in het klooster, maar sommige monniken houden meer van bier drinken of mooie kleren dan van bidden.
Hildegard heeft een zwak lichaam, ze is snel moe of ziek. Tussen de boeken is het rustig. Ze studeert op de Bijbel, natuurkunde, op medicijnen en goede voeding en op de psyche van de mens. Ze is eigenwijs en neemt niets zomaar aan. Daarom komt ze steeds vaker in botsing met de abt van het mannenklooster. Inmiddels zijn er al twintig zusters en Hildegard besluit dat er een vrouwenklooster moet komen in Bingen aan de Rijn tussen de bergen. Hildegard wordt abdis.
Als de priesters en de bisschoppen het goede voorbeeld niet geven, dan moet God wel werken via een vrouw, zegt Hildegard nederig. Maar zo bescheiden is ze niet. Ze schrijft brieven aan de bisschop als ze het niet met hem eens is. Ze wil ook brieven aan de paus schrijven, maar hoe doe je dat? Daarom richt ze zich tot een monnik voor wie iedereen respect heeft: Bernardus van Clairvaux. Ze schrijft hem over de visioenen die ze van kinds af aan heeft gehad. Ze vertelt hem dat ze denkt dat God via haar een boodschap wil vertellen aan de wereld. Bernardus vindt het zo bijzonder dat hij haar brief voorleest tijdens een vergadering met de paus. Hij moedigt haar aan om haar visioenen op te schrijven in een boek. Hildegard is al boven de vijftig als haar eerste boek af is. En ze gaat door met schrijven. Haar wijsheid wordt beroemd. In andere kloosters vragen de zusters en monniken haar om advies. Ondanks haar zwakke gezondheid gaat ze op reis om kloosters te bezoeken. In de kerken waar ze langs komt vragen de mensen haar of ze wil preken.
Als ze al oud is, krijgt ze ruzie met de bisschop van Mainz. De bisschop verbiedt haar en de zusters om nog te zingen in de kapel. Dat komt hard aan: dat ze niet meer de liederen mogen zingen die Hildegard zelf geschreven en gecomponeerd heeft. Maar Hildegard laat zich niet van de wijs brengen. Hoe kan ik de bisschop gehoorzamen als ik daardoor ongehoorzaam ben aan God, zegt ze. En ze schrijft een brief op hoge poten naar de bisschop om hem te vertellen dat hij ongelijk heeft. De bisschop geeft uiteindelijk toe. Vanaf dan mogen de zusters weer zingen. Hildegard van Bingen sterft in 1179; ze is dan tachtig jaar oud. In het klooster van Bingen kun je nog steeds de schilderijen van haar visioenen zien. En in haar muziek hangt iets van eeuwigheid.
Gepubliceerd in: Heilig Spel 2023 nr 4
