Hildegardkoekjes

illustratie: Leonie Nijman

De heilige Hildegard was een enorm veelzijdige vrouw. Geboren in 1098 als tiende kind in het gezin wordt Hildegard op achtjarige leeftijd naar het klooster gebracht. Ze is ongeveer twaalf wanneer ze haar kloostergeloften aflegt; zo groeit ze op, samen met een meisje van haar leeftijd en een kluizenares, in een deel van het benedictijnenklooster Disibodenberg, waar alleen mannen wonen. Onder de inspirerende leiding van Hildegard groeit de groep zusters. Op haar 42ste krijgt Hildegard een visioen dat haar hart in vuur zet. De adem van de Heilige Geest geeft haar inzicht in alle kennis van de wereld. Zo begint ze te schrijven aan haar eerste boek: Scivias.
Het mannenklooster wordt te klein voor Hildegards onafhankelijke geest. Hildegard start de bouw van een vrouwenklooster en verhuist, tegen de zin van de abt, met twintig zusters naar de Rupertsberg in Bingen; Hildegard wordt abdis. Ze schrijft boeken over de natuur, over geneeskunde en over God. Ze componeert liederen en gezangen die de zusters zingen in het koorgebed. Ze legt contact met de heilige Bernardus van Clairvaux, een alom gerespecteerde monnik. Als hij haar visioenen erkent, groeit haar gezag in de wereld. Ze reist en correspondeert en geeft advies aan koning Frederik en aan de paus.
Tekenend is hoe ze aan het eind van haar leven in conflict komt met het kerkelijke gezag. Een jongeman die geëxcommuniceerd is, vraagt of hij bij haar op het kerkhof begraven mag worden. Daarmee overtreedt Hildegard de kerkelijke regels. Voor straf mogen de zusters niet meer zingen tijdens het koorgebed. Hildegard stuurt brieven van protest naar de bisschop en de prelaten in Mainz, waarin ze uitlegt dat ze helaas onmogelijk kan gehoorzamen aan de kerkelijke regels, want dan zou ze handelen tegen de wil van God zelf. Vlak voor haar dood in 1179 wordt de strafmaatregel ingetrokken.

Hildegardkoekjes – Duitsland

Sinds de jaren ’70 van de twintigste eeuw is er hernieuwde belangstelling voor haar brede kennis van de natuur en het menselijke lichaam en voor haar muziek. Recepten heeft Hildegard niet nagelaten. Wel zijn er op basis van haar boeken over gezondheidskennis en kruidenkennis enkele kookboeken samengesteld. Deze kruidige speltkoekjes of Nervenkekse zijn populair geworden. Ze zouden onder andere helpen tegen winterdepressie en tegen zenuwziekten. Omdat er zo veel nootmuskaat in zit, adviseert men niet meer dan zes koekjes per dag te eten.

Ingrediënten

  • 200 gram speltmeel
  • 100 gram boter
  • 75 gram bruine basterdsuiker
  • 60 gram blanke gemalen amandelen
  • 1 ei
  • 2 theelepels kaneel
  • 2 theelepels gemalen nootmuskaat
  • 2 theelepels gemalen kruidnagelen
  • snufje zout

Werkwijze

Doe het meel in een kom en meng hierin kruiden, suiker, amandelen, zout, boter en het ei. Kneed dit
alles tot een deeg en laat het 30 minuten rusten. Rol het deeg uit tot een plak van ½ cm. dik. Steek
met een glas of een andere ronde vorm koekjes uit van 4 cm doorsnee. Leg deze op een ingevette
bakplaat en bestrijk ze met losgeklopt ei.
Verwarm de oven tot 180 °C. Bak de koekjes in 20 minuten bruin en laat ze op een rooster afkoelen.

Terug naar Zalig gebakken